Chirurgia kolana

 ARTROSKOPIA KOLANA

Jest to technika operacyjna mało inwazyjna stawów, która to pod kontrolą kamery i bardzo małego obiektywu, który pozwala na obserwację wnętrza stawu. Zamiast dużej kilkunastocentymetrowej rany odbywa się ono poprzez dwa ok. 5-8mm nacięcia. Sprzyja to szybszemu powrotowi do zdrowia pacjenta oraz zmniejsza ryzyko zakażenia okołooperacyjnego.

Szerokie wprowadzenie techniki artroskopowej do medycyny oraz współpraca z zespołem specjalistów w rehabilitacji narządu ruchu umożliwia skrócenie okresu rehabilitacji pooperacyjnej do minimum.

Wskazania do artroskopii stawu kolanowego

• naprawy uszkodzeń łąkotek, szycie przy pomocy szwów klasycznych i implantów biowchłanialnych, naprawy i przeszczepy powierzchni chrzęstnych
• artroskopowe usunięcia zwłóknień śródstawowych i błony maziowej (synowektomie) u pacjentów po urazach i chorych na reumatoidalne zapalenie stawów,
• leczenie zwichnięć rzepki i chorób stawu rzepkowo-udowego
• artroskopowe usunięcia wczesnych zmian zwyrodnieniowych kolana
• leczenie niestabilności więzadłowych stawów.

Opis zabiegu

Do przeprowadzenia operacji konieczne jest znieczulenie. Anestezjolog bada pacjenta przed znieczuleniem i wyjaśnia proponowany rodzaj znieczulenia. Większość pacjentów przechodzi operację stawu kolanowego w znieczuleniu ogólnym, dożylnym. Znieczulenie to wybierane jest z powodu mniejszej ilości powikłań, jakie mogą wystąpić. W pewnych przypadkach do zabiegu artroskopii stosuje się znieczulenie lędźwiowe. Po operacji kolano zaopatrzone jest w jałowy opatrunek i w stawie pozostaje cienka rurka (dren) odprowadzająca nadmiar krwi. Zostanie ona usunięta następnego lub kolejnego dnia rano. Bezpośrednio po powrocie do łóżka kolano pacjenta zostaje schłodzone opatrunkiem chłodzącym.

Jak się przygotować?

Na 7-14 dni przed przyjęciem należy wykonać podstawowe badania dodatkowe. Należą do nich; grupa krwi, morfologia, elektrolity, poziom cukru, próby wątrobowe, układ krzepnięcia, EKG, zdjęcie klatki piersiowej z opisem, analiza moczu. Bezwzględnie wymagane jest "ważne" szczepienie p-WZW B. Jeżeli u pacjenta współistnieje inna choroba, np. serca, płuc, wątroby, nerek lub układu nerwowego należy koniecznie skontaktować się wcześniej ze swoim lekarzem rodzinnym celem wykluczenia przeciwwskazań do operacji.

Zalecana diagnostyka przed zabiegiem

Do zabiegu artroskopowego kwalifikuje pacjenta lekarz, który będzie ten zabieg wykonywał. Poza badaniem klinicznym lekarz prowadzący wymaga wykonania diagnostycznego USG stawu lub badania MRI. Konieczne jest wykonanie RTG stawu. Po konsultacji i uzgodnieniu z pacjentem rodzaju i wskazań do operacji ustalany jest termin operacji.

Przewidywany czas hospitalizacji

Czas pobytu w szpitalu: 1 dzień.
Zabieg przeprowadza się w trybie chirurgii jednego dnia. W razie konieczności pobyt może zostać przedłużony nawet do kilku dni.

Zalecenia po zabiegu - rekonwalescencja

Po zabiegu pacjent otrzymuje przez kilka dni leki przeciwbólowe i przeciwzakrzepowe (heparyny). Zaleca się ograniczenie aktywności fizycznej do niezbędnego minimum przez co najmniej tydzień. Jak łatwo się można spodziewać organizm reaguje na wykonaną operację. Reakcja jest większa jeżeli krwiak pooperacyjny jest duży. Siadanie, stawanie i chodzenie możliwe jest w pierwszej dobie po operacji. W opanowaniu chodzenia pomaga rehabilitant. Pokazuje pierwsze ćwiczenia, uczy jak chodzić przy pomocy 2 lasek. Pacjent będzie z nich korzystał przez około 2-3 tygodnie po operacji. Lekarz lub rehabilitant informuje, z jaką siłą można stawać na operowanej nodze. Zwykle pełne obciążanie nogi możliwe jest po ok. 7 dniach. Po artroskopii w większości przypadków nie ma konieczności stosowania stabilizatora stawu. Wyjątek stanowi sytuacja, kiedy uszkodzona łąkotka została zeszyta lub wykonano zabieg naprawczy na chrząstce lub więzadłach a staw wymaga czasowego unieruchomienia. W tym wypadku pacjent informowany jest o potrzebie stabilizacji stawu w czasie chodzenia.

Po zabiegu należy zwrócić szczególną uwagę na typowe objawy pooperacyjne:

• stany gorączkowe i umiarkowany ból, głównie wieczorem (do 38°C)
• obrzęk i płyn w stawie
• niewielkie sączenie krwi z rany pooperacyjnej
• trudności w utrzymywaniu pełnego wyprostu stawu
• umiarkowany do dużego, krwawy wylew podskórny na goleni i pod kolanem
• obrzęk okolicy kostek i goleni

Jeżeli jednak:

• temperatura ciała jest stale podwyższona (ponad 38,5°C)
• okolica rany zmieniła się i jest coraz bardziej obrzęknięta i zaczerwieniona
• ból w stawie zamiast stopniowo maleć, stale nasila się
• z rany wydobywa się duża ilość wydzieliny krwistej
• obrzęk kostek jest bolesny i powiększa się
• pojawiają się i utrzymują nudności i wymioty
• pojawił się silny ból głowy

W takich przypadkach należy niezwłocznie skontaktować ze swoim lekarzem rodzinnym lub gabinetem lekarza, który przeprowadził operację lub najbliższym szpitalem.

REKONSTRUKCJA WIĘZADŁA KRZYŻOWEGO PRZEDNIEGO ACL

Uszkodzenie więzadła krzyżowego przedniego (ACL, anterior cruciate ligament) należy do najczęstszych obrażeń w obrębie stawu kolanowego. Leczenie operacyjne zerwanego więzadła wykonywane jest techniką artroskopii kolana – małoinwazyjnego zabiegu polegającego na wprowadzeniu do wnętrza stawu przez dwa małe nacięcia kamery oraz narzędzi chirurgicznych. Najczęściej w przypadku całkowitego zastarzałego zerwania operator zastępuje uszkodzone więzadło biologicznym przeszczepem (lub rzadziej syntetyczną protezą). Zabieg rekonstrukcji więzadła krzyżowego przedniego umożliwia przywrócenie stabilności kolana wymaganej nie tylko dla bezpiecznego uprawiania sportu czy podejmowania pracy fizycznej, ale także zmniejsza ryzyko szybszego rozwoju zwyrodnienia i kolejnych urazów stawu przebiegających z uszkadzaniem łąkotek.Jednym ze wskazań do przeprowadzenia operacji rekonstrukcji ACL, czyli więzadła krzyżowego przedniego, jest duża niestabilność stawu kolanowego. Poziom tej niestabilności zależy od wielu czynników, takich jak: stabilizacja ciała, siła i wytrzymałość mięśniowa czy sprawność fizyczna. Ortopedzi zajmujący się schorzeniami kolana rekomendują rekonstrukcję ACL osobom młodym, aktywnym fizycznie oraz tym, którzy odczuwają duże dolegliwości bólowe, a bolące kolano przeszkadza im w codziennym funkcjonowaniu.

Celem rekonstrukcji więzadła krzyżowego przedniego ACL jest poprawa komfortu życia poprzez przywrócenie stabilności mechanicznej stawu kolanowego.

Zabieg rekonstrukcji ACL wykonuje się najczęściej u osób:

• poniżej 55 roku życia,
• które odbyły proces leczenia zachowawczego, które nie skończyło się przywórceniem stabilnści kolana,
• które planują zwiększyć poziom aktywności, uprawiać rekreacyjnie sport,
• zawodowych sportowców,
• z urazem ACL w obu stawach kolanowych.

Oceny uszkodzonego więzadła dokonuje się na podstawie wywiadu, badania klinicznego i badań dodatkowych RTG, USG i NMR oraz badań dynamicznych ( np.GNRB). Zabieg operacyjny wykonywany jest w znieczuleniu podpajęczynówkowym blokującym czucie poniżej pasa – pacjent pozostaje świadomy podczas operacji i może obserwować przebieg zabiegu na ekranie monitora. Chirurg poprzez małe nacięcia w kolanie wprowadza artroskop i narzędzia robocze, za pomocą których ocenia uszkodzenie więzadła ACL i pozostałe struktury stawu (więzadło krzyżowe tylne, łąkotki, chrząstkę stawową, błonę maziową). Usuwa patologiczne zmiany mogące stanowić przyczynę bólu kolana oraz naprawia uszkodzone struktury, np. zaopatruje ubytki chrząstki stawowej i zszywa łąkotkę, która często ulega jednoczesnemu pęknięciu podczas urazu kolana prowadzącego do zerwania ACL. W większości przypadków (poza metodą Internal Bracing) chirurg usuwa także resztki uszkodzonego więzadła krzyżowego przedniego. Następnie przygotowuje przeszczep, który może być pobrany od pacjenta (przeszczep autologiczny), przeszczep od zmarłego dawcy (allograft) lub syntetyczną protezę ACL. Kolejnym krokiem jest wiercenie tuneli kostnych w kości udowej i piszczelowej, w których będzie umieszczony przeszczep. Nowe więzadło wprowadza się do stawu i stabilizuje w kości tak, aby jego przebieg i napięcie były jak najbardziej zbliżone do anatomicznego więzadła. Opisana powyżej metoda do najbardziej standardowy, klasyczny sposób zaopatrywania niestabilnego kolana.

Rekonstrukcja ACL - przed zabiegiem

• informacje przygotowania do zabiegu.
• badania krwi – najczęściej: morfologia, elektrolity (sód i potas), glukoza, INR, PT, CRP, kwas moczowy, mocznik, kreatynina, badanie ogólne moczu, HCV przeciwciała, HBV przeciwciała, badanie grupy krwi, badanie w kierunku MRSA.
• Niezbędną ortezę możesz zakupić w Eskulapie lub przynieść ze sobą. Ortezy mogą być częściowo refundowane przez NFZ.
• Przed zabiegiem rekonstrukcji ACL zabierz ze sobą kule łokciowe. Można je wypożyczyć w sklepach z artykułami medycznymi.

Rekonstrukcja ACL – po operacji

W dniu operacji rekonstrukcji więzadła krzyżowego przedniego ACL odbędziesz rozmowy z lekarzem prowadzącym, anestezjologiem i pielęgniarką – są do Twojej dyspozycji. Pamiętaj: nie jedz i nie pij minimum sześć godzin przed planowanym przyjęciem do zabiegu. Wybór metody znieczulenia zależy od anestezjologa. Po zabiegu chory zostaje na swojej indywidualnej sali pooperacyjnej pod opieką lekarza i pielęgniarki. Stosowane jest leczenie przeciwbólowe i przeciwobrzękowe. Po zabiegu następnego dnia usuwany jest bezpłatnie dren z kolana i zmieniany jest opatrunek. Po zabiegu rekonstrukcji ACL chory otrzyma od nas rehabilitacyjny instruktaż pooperacyjny. Zaplanujemy także Twoją pierwszą, bezpłatną wizytę pooperacyjną u lekarza prowadzącego. Otrzymasz również instrukcje oraz zalecenia jak zmieniać opatrunek. Twoje recepty będą znajdować się na wypisie. Pamiętaj o zgłoszeniu prośby o wypisanie zwolnienia lekarskiego.Po zakończonym leczeniu rehabilitacyjnym zalecamy wykonanie badania bezpłatnego na szynie GNRB i pomiarów pozwalających obiektywnie ocenić sprawność kolana po rekonstrukcji ACL.

Rehabilitacja po rekonstrukcji ACL

Rehabilitacja rozpoczyna się już w pierwszej dobie po operacji i polega na stopniowej pionizacji oraz na ćwiczeniach czynnych kończyn poza operowaną. Fizjoterapeuta asekuruje pacjenta przy poruszaniu się o kulach i uczy zakładać ortezę. Wspomaganie chodu kulami jest pomocne do 2-3 tygodnia po zabiegu. Orteza powinna być zakładana do czynności, w których istnieje ryzyko niekontrolowanego ruchu kolana, ale najczęściej odstawia się ją w 4 tygodniu po zabiegu. Główne znaczenie dla ochrony przeszczepu mają ćwiczenia na kolana poprawiające ich czynną stabilizację.

Po operacji dążymy do jak najszybszego osiągnięcia pełnego wyprostu i zgięcia w kolanie. Zakres zgięcia jest uzależniony od rodzaju przeszczepu i sposobu jego mocowania, ale w większości przypadków należy dążyć do uzyskania 90 stopni zgięcia już w 10- 20 dniu po rekonstrukcji ACL. Do końca 8 tygodnia zakres zgięcia powinien wynosić 135 stopni bez prób jego przekraczania, ponieważ mogłoby to rozciągnąć przeszczep. Pełny bezpieczny zakres ruchomości kolana uzyskuje się po 12 tygodniu po zabiegu.

NEOLIGAMENTS JEWEL ACL

JewelACL to oszczędzający tkanki zestaw do rekonstrukcji przedniego więzadła krzyżowego (ACL). Został zaprojektowany do stosowania w częściowej lub całkowitej rekonstrukcji ACL z częściowym lub całkowitym oszczędzaniem tkanek przy użyciu ścięgien ścięgien podkolanowych. W procedurze częściowej rekonstrukcji oszczędzającej przeszczep tkankowy JewelACL może być stosowany w połączeniu ze ścięgnem półścięgnistym lub smukłym. W rekonstrukcji całkowicie oszczędzającej przeszczep tkankowy, JewelACL może być wszczepiony samodzielnie. Podejścia te znacznie zmniejszą lub całkowicie wyeliminują ilość tkanki autologicznej użytej do rekonstrukcji. To nie tylko skróci czas operacji, ale również złagodzi lub całkowicie wyeliminuje zachorowalność w miejscu pobrania i wynikający z tego niedobór siły grupy mięśni ścięgna podkolanowego spowodowany pobraniem autologicznego przeszczepu tkankowego.

W przypadku stosowania w procedurze częściowego lub całkowitego oszczędzania przeszczepu tkanek, JewelACL pozwala na wcześniejszą rehabilitację z obciążeniem i wcześniejszą agresywną rehabilitację niż jest to dozwolone w przypadku stosowania samych autologicznych przeszczepów tkanek. Dzieje się tak dlatego, że takie przeszczepy po implantacji przechodzą przez wyniszczający etap martwiczy, w którym tracą wiele ze swojej siły, która jest powoli (ale nie w pełni) odzyskiwana w procesach rewaskularyzacji, ponownej kolonizacji z rdzennymi komórkami zawierającymi kolagen i przebudowie nowej tkanki. W tym okresie przeszczepy autologiczne są słabe i podatne na rozciąganie, dlatego biorcom zaleca się powolną i ostrożną, nieagresywną rehabilitację, aby uniknąć narażenia rekonstrukcji.

JewelACL jest specjalnie zaprojektowany do implantacji z metodami znanymi większości chirurgów. Wszelkie niezbędne zmiany lub dostosowania do standardowych podejść podczas korzystania z JewelACL są opisane w dalszej części techniki chirurgicznej. W ten sposób tunele kostne mogą być przygotowywane przy użyciu odpowiedniego standardowego oprzyrządowania w obecnym użyciu. Ponadto, JewelACL (samodzielnie lub w połączeniu z ścięgnem podkolanowym) może być przymocowany do kości za pomocą zatwierdzonego zawieszenia korowego, zawleczki krzyżowej, śruby interferencyjnej i zszywek. Dalsze szczegóły są zawarte w dalszej części techniki chirurgicznej. JewelACL oferuje zatem niespotykaną elastyczność w rekonstrukcji ACL poprzez dostęp, wybór przeszczepu i zakotwiczenie przeszczepu do kości.

JewelACL został zaprojektowany z myślą o uniwersalności, pozwala na zastosowanie różnorakich rozwiązań jeżeli chodzi o technikę chirurgiczną, wybór przeszczepu i metody fiksacji co niweluję potrzebę przyswajania nowej wiedzy przez lekarzy.

Przeszczep

JewelACL może być zakładany samoistnie lub z pobranym przeszczepem.

Fiksacja

JewelACL może być fiksowany za pomocą wszystkich najczęściej używanych systemów mocowań.

Budowa

• JewelACL ma wewnętrzną średnicę 7mm długość 710mm,
• otwarty splot zapewnia większy przerost zarówno tkanki kostnej w kanałach jaki tkanki miękkiej w przestrzeni śródstawowej,
• implant przechodzi proces w którym jest traktowany plazmą gazową, która zmienia właściwości poliestru z hydrofobowego na hydrofilowy co zwiększa przerost tkankowy,
• jest wykonany z Poliestru materiału w pełni bioneutralnego używanego w medycynie od ponad 30 lat.

Rozmiar

Występuję w jednym uniwersalnym rozmiarze.

Zalety

• tubularny kształt umożliwiający przewleczenie pobranego przeszczepu, „kieszonki” ułatwiają przewlekanie,
• otwarty splot pozwalający na przerost tkankowy,
• traktowanie plazmą 4 krotnie zwiększa szybkość przerastania,
• końcówki o gęstym splocie, ułatwiają naciąganie implantu przy fiksacji piszczelowej.

Rehabilitacja

• jedną z największych zalet JewelACL jest błyskawiczny powrót do aktywności,
• obciążanie operowanej nogi dzień po zabiegu,
• niepotrzebne noszenie ortezy,
• szybki powrót do pracy/jazdy samochodem,
• pełna sprawność już po 3 miesiącach od zabiegu, przy klasycznej metodzie z przeszczepem wynosi to od 6-9 miesięcy.

REGENERACJA CHRZĄSTKI STAWOWEJ

Przedwczesne zużywanie się chrząstki stawowej stawu kolanowego stanowi narastający problem społeczny. Czynnikami predysponującymi do choroby zwyrodnieniowej stawu kolanowego są: urazy, zaburzenia osi kończyny, nadwaga i wysoka aktywność fizyczna. Ocenia się, że w populacji dorosłych powyżej 50. roku życia 80% ma cechy zmian zwyrodnieniowych stawu kolanowego, a więc choroby chrząstki stawu kolanowego. W u ponad 70% chorych operowanych z powodu uszkodzenia więzadła krzyżowego przedniego stwierdzono zmiany typu chondromalacji III° i IV° wg Outerbridge’a. Z literatury wiadomo, że tak głębokie uszkodzenia nie mają zdolności do wygojenia muszą przejść w zmiany chroniczne, prowadzące do postępującej degradacji stawu. Urazom kolana ulegają bardzo często ludzie młodzi, aktywni życiowo, nie mogący zrezygnować z aktywności fizycznej, nie godzący się na postępujące kalectwo.Rozwiązaniem tych problemów wydaje się być rekonstrukcja chrząstki stawowej metodą AUTO CART ( Arthrex).